Varen doe je samen (met de beroepsvaart)
Het wordt steeds drukker op het water. Tegen de achtergrond van de stijgende welvaart is de recreatievaart in Nederland in de afgelopen decennia explosief gegroeid. Naast het plezier dat watersporters ervaren van hun vrijetijdsbesteding is de recreatievaart ook in economisch en toeristisch opzicht een belangrijke factor geworden voor Nederland.
Beroepsvaart en pleziervaart
Tegelijkertijd wordt er meer vracht vervoerd over het water in steeds grotere schepen. Beroepsvaart en pleziervaart komen elkaar dan ook vaak tegen en zitten daarbij soms letterlijk en figuurlijk in elkaars vaarwater. Hierbij doen zich regelmatig gevaarlijke situaties voor. Hoewel het absolute aantal geregistreerde ongevallen op het water in vergelijking met bijvoorbeeld het wegverkeer relatief laag is, hebben aanvaringen tussen beroepsvaart en pleziervaart vaak ernstige gevolgen voor de betrokkenen. Daarnaast worden situaties waarbij beroepsvaart en pleziervaart in elkaars directe nabijheid verkeren door beide partijen vaak als onveilig ervaren. Zo is uit gesprekken met beroepsschippers gebleken dat zij regelmatig hun hart vasthouden bij passages waar tevens drukke recreatievaart plaatsvindt.
Risico's
Het algemene beeld van de risico's bij confrontaties tussen recreatievaart en beroepsvaart kan als volgt worden geschetst. Bij watersporters is er sprake van aanzienlijke individuele verschillen in nautische vaardigheden, in kennis van de relevante wet- en regelgeving en in de bekendheid met het gebied waarin men vaart. Slechts een beperkt deel van de recreatievaarders is verplicht examen te doen voor het klein vaarbewijs en/of voor marifonie. Het gevolg is dat de beroepsvaart regelmatig wordt geconfronteerd met onvoorspelbare en riskante manoeuvres van pleziervaartuigen. Zeker grotere beroepsvaartuigen hebben echter slechts beperkte mogelijkheden om bij een dreigende aanvaring hun koers te wijzigen en hun snelheid terug te brengen. Bovendien is er soms sprake van een ‘dode hoek’ waardoor de roerganger geen goed zicht heeft op het gebied direct vóór het schip. Kortom: bij vele bijna-aanvaringen en daadwerkelijke ongevallen is er sprake van een combinatie van een onverwachte manoeuvre van een pleziervaartuig en onvoldoende mogelijkheden voor de schipper van het beroepsvaartuig om hiervoor uit te wijken.
Deelnemende partijen
Deelnemende partijen aan het project zijn Rijkswaterstaat, alle provincies, Haven Amsterdam, Havenbedrijf Rotterdam NV en Groningen Seaports, HISWA Vereniging, Watersportverbond, Koninklijke Schuttevaer, ANWB en de Stichting Recreatietoervaart Nederland (SRN). Tot en met 2014 wordt het aantal beschreven knooppunten uitgebreid, deze website onderhouden en de gepubliceerde informatie jaarlijks geactualiseerd. Bovendien wordt aansluiting gezocht bij soortgelijke projecten die een bijdrage kunnen leveren aan de vermindering van het aantal (bijna-) ongevallen op de vaarweg tussen beroeps- en recreatievaart, en aan de vermindering van het gevoel van onveiligheid.
De Knooppuntenboekjes
In deze handige boekjes worden ruim 100 (mogelijk gevaarlijke) locaties beschreven waar beroeps- en recreatievaart het water delen. De detailkaarten in de boekjes zijn gemaakt als aanvulling op de officiële waterkaarten en almanakken en zijn dus niet geschikt voor navigatiedoeleinden! De eerste vijf Knooppuntenboekjes zijn in de zomer van 2008 geactualiseerd. Het is mogelijk alle boekjes als pdf te downloaden vanaf www.varendoejesamen.nl via de knop 'KNOOPPUNTBOEKJES'.
Meer informatie over ‘veilig varen’ is te vinden op www.varendoejesamen.nl
Beroepsvaart en pleziervaart
Tegelijkertijd wordt er meer vracht vervoerd over het water in steeds grotere schepen. Beroepsvaart en pleziervaart komen elkaar dan ook vaak tegen en zitten daarbij soms letterlijk en figuurlijk in elkaars vaarwater. Hierbij doen zich regelmatig gevaarlijke situaties voor. Hoewel het absolute aantal geregistreerde ongevallen op het water in vergelijking met bijvoorbeeld het wegverkeer relatief laag is, hebben aanvaringen tussen beroepsvaart en pleziervaart vaak ernstige gevolgen voor de betrokkenen. Daarnaast worden situaties waarbij beroepsvaart en pleziervaart in elkaars directe nabijheid verkeren door beide partijen vaak als onveilig ervaren. Zo is uit gesprekken met beroepsschippers gebleken dat zij regelmatig hun hart vasthouden bij passages waar tevens drukke recreatievaart plaatsvindt.
Risico's
Het algemene beeld van de risico's bij confrontaties tussen recreatievaart en beroepsvaart kan als volgt worden geschetst. Bij watersporters is er sprake van aanzienlijke individuele verschillen in nautische vaardigheden, in kennis van de relevante wet- en regelgeving en in de bekendheid met het gebied waarin men vaart. Slechts een beperkt deel van de recreatievaarders is verplicht examen te doen voor het klein vaarbewijs en/of voor marifonie. Het gevolg is dat de beroepsvaart regelmatig wordt geconfronteerd met onvoorspelbare en riskante manoeuvres van pleziervaartuigen. Zeker grotere beroepsvaartuigen hebben echter slechts beperkte mogelijkheden om bij een dreigende aanvaring hun koers te wijzigen en hun snelheid terug te brengen. Bovendien is er soms sprake van een ‘dode hoek’ waardoor de roerganger geen goed zicht heeft op het gebied direct vóór het schip. Kortom: bij vele bijna-aanvaringen en daadwerkelijke ongevallen is er sprake van een combinatie van een onverwachte manoeuvre van een pleziervaartuig en onvoldoende mogelijkheden voor de schipper van het beroepsvaartuig om hiervoor uit te wijken.
Deelnemende partijen
Deelnemende partijen aan het project zijn Rijkswaterstaat, alle provincies, Haven Amsterdam, Havenbedrijf Rotterdam NV en Groningen Seaports, HISWA Vereniging, Watersportverbond, Koninklijke Schuttevaer, ANWB en de Stichting Recreatietoervaart Nederland (SRN). Tot en met 2014 wordt het aantal beschreven knooppunten uitgebreid, deze website onderhouden en de gepubliceerde informatie jaarlijks geactualiseerd. Bovendien wordt aansluiting gezocht bij soortgelijke projecten die een bijdrage kunnen leveren aan de vermindering van het aantal (bijna-) ongevallen op de vaarweg tussen beroeps- en recreatievaart, en aan de vermindering van het gevoel van onveiligheid.
De Knooppuntenboekjes
In deze handige boekjes worden ruim 100 (mogelijk gevaarlijke) locaties beschreven waar beroeps- en recreatievaart het water delen. De detailkaarten in de boekjes zijn gemaakt als aanvulling op de officiële waterkaarten en almanakken en zijn dus niet geschikt voor navigatiedoeleinden! De eerste vijf Knooppuntenboekjes zijn in de zomer van 2008 geactualiseerd. Het is mogelijk alle boekjes als pdf te downloaden vanaf www.varendoejesamen.nl via de knop 'KNOOPPUNTBOEKJES'.
Meer informatie over ‘veilig varen’ is te vinden op www.varendoejesamen.nl